چاپ مقاله سرکار خانم مهندس منصوره ساعدی‌نیا، مسئول دپارتمان کنترل کیفیت گروه فنکام با عنوان «نقش مدیریت کیفیت در رهبری مسئولانه و پایداری کسب و کار» در نشریه «کیفیت و مدیریت شماره ۳۷- فصلنامه تخصصی انجمن مدیریت کیفیت ایران».
در ادامه میتوانید بطور کامل مقاله را مطالعه بفرمایید:
در اکثر سازمان ها زمانی که صحبت از مبحث کیفیت و مدیریت کیفیت می‌شود ناخودآگاه توجه کلیه کارکنان به سمت کیفیت محصولات یا خدمات تولیدی آن سازمان و یا دپارتمان کیفیت در آن سازمان جلب می شود؛ در صورتی که باید توجه داشت که مبحث کیفیت و مدیریت کیفیت تمام سطوح و ابعاد یک سازمان و حتی محیط بیرونی آن سازمان را در برمی‌گیرد و تا مادامیکه این امر در کلیه بخش‌های یک سازمان و کارکنان آن تفهیم نگردد و پیاده‌سازی نشود نه تنها کیفیت محصول و یا خدمات آن سازمان محقق نمی‌شود بلکه بقا و پایداری آن نیز به خطر خواهد افتاد.

امروزه بسیاری از سازمان‌ها برای دستیابی به هدف اصلی خود که بهبود و حفظ و پایداری کسب و کار خود می‌باشد به سراغ پیاده سازی مبحث مدیریت کیفیت جامع و یا استانداردهای مدیریت کیفیت از جمله  ISO 9001و استانداردهای مشابه دیگری از این دست می‌روند تا از این طریق عملکرد سازمانی خود را در فضای رقابتی کسب و کار به میزان مشخصی بهبود بخشند و به دنبال آن برای حفظ بقا و پایداری خود در این محیط رقابتی تلاش نمایند. اما متاسفانه تعداد کثیری از این سازمان‌ها نقش خود را در این موضوع زیاد خوب اجرا نکرده‌اند و از این مبحث جز در راستای اخذ امتیازات نمادین، بهره‌برداری مثبتی جهت رشد و تعالی سازمانی ننموده‌اند.

در شرایط کنونی به دلیل وجود مشکلات اقتصادی و همچنین افزایش روز افزون رقبای جدید، سازمان‌ها بایستی ضمن توجه به رضایت کارکنان خود از طریق حفظ رفاه و بهبود شرایط کاری آن‌ها، در ایجاد ارزش بیشتر برای مشتریان خود و افزایش رضایتمندی آن‌ها نیز کوشا بوده و با یکدیگر رقابت نمایند.

با توجه به این اصل که کیفیتِ یک محصول یا خدمت، میزان برآورده شدن نیازمندی‌هـای مـشتریان را نشان می‌دهد بنابراین می‌توان گفت مردم یک جامعه و اصول و ارزش‌های فردی آن‌ها در تصمیم گیـری هـای یک سازمان دخل و تصرف بسیار زیادی خواهند داشت. همچنین از آنجا که امروزه حساسیت جامعه نسبت به قبل بسیار بیشتر شده و بلافاصله نسبت به فعالیت‌هـای غیراخلاقـی سازمان‌ها واکنش نشان می‌دهد، لذا عملکرد اخلاقی و اجتماعی سازمان‌ها  (بعبارتی ایفای نقش صحیح مسئولیت اجتماعی آن‌ها) بر عملکرد کلی آن‌ها تأثیر بسزایی خواهد داشت. بنابراین کسب رضایت مشتریان و پاسخگویی صحیح به خواسته و نیازهای آن‌ها همواره فرصت‌های جدیدی را برای رشد در بازار ایجاد کرده و تأثیر مثبتی بر پایداری کسب و کار سازمان خواهد داشت.

لذا مدیریت کیفیت صحیح و مسئولیت‌پذیر در یک سازمان علاوه بر اینکه موجب برخی از پیشرفت‌های سازمانی مانند کاهش هزینه تولید، تضمین کیفیت و رضایت مشتری می‌گردد، بلکه می‌تواند یک سازمان را در جهت دستیابی به اهداف استراتژیک و سپس بهبود عملکرد کسب و کار کمک نماید که این امر قطعاً در سایه مشارکت کلیه سطوح سازمان توسط راهبری مدیریت ارشد سازمان امکان پذیر خواهد شد.

از سویی دیگر بایستی برای کلیه کارکنان در تمامی سطوح یک سازمان تفهیم شود که تولید محصول یا خدمات بی‌کیفیت علاوه بر اینکه منجر به ضعف در فرآیندهای مالی و اقتصادی و کسب و کار آن سازمان می‌شود منجر به هدر رفتن منابع طبیعی و زیست محیطی نیز خواهد شد. از این روی پیاده سازی صحیح استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت و مدیریت زیست محیطی  (ISO 9001 , ISO 14001) و راهبری کارا و مؤثر آن‌ها می تواند به کاهش استفاده از منابع در فرآیندهای عملیاتی سازمان منجر شود که نه تنها باعث کاهش زمان و هزینه‌ها بلکه موجب صرفه‌جویی در منابع طبیعی و محیط زیست و در نتیجه موجب کاهش خطا، بهبود عملکرد عملیاتی و رضایت مشتری و جذب مشتریان وفادار برای شرکت خواهد شد، که به نوبه خود بر رونق مالی و اقتصادی شرکت‌ها و بدنبال آن پایداری کسب و کار آنها تاثیرگذار خواهد بود.

در دوره حاضر سازمان‌ها بهتر است بطور همزمان از چندین استراتژی در جهت رسیدن به اهداف خود استفاده نمایند؛ لذا آن دسته از سازمان‌هایی که برای حفظ بقا و پایداری خود از سه منظر رونق اقتصادی، کاهش اثرات زیست محیطی و افزایش رفاه اجتماعی، سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌توانند عملکرد عملیاتی خود را بهبود بخشند و مشتریان وفادارتری را جذب و در کسب و کار خود نیز رقابتی‌تر عمل کنند. بطور مثال با انجام اقداماتی برای حافظت از منابع طبیعی و یا کمک‌های مالی و غیر مالی آن‌ها در زمان ایجاد بحران یا بطور مداوم در جهت رفاه جامعه و همچنین رفاه کارکنان خود، می‌توانند بر رضایت مشتری و کارکنان خود تاثیر مثبتی داشته باشند.