پنل تخصصی “تدوین استراتژی مبتنی‌بر داده و شواهد” با سخنرانی دکتر علیرضا کیانی، رئیس هیات مدیره گروه فنکام، روز چهارشنبه، دوم اسفندماه در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد. دکتر جلالی، رئیس مرکز تحقیقات و تحول استراتژیک بانک ملت، مهندس بابایی، مدیرعامل شرکت توسن و مهدی فروغی، مدیرعامل یکتانت از دیگر سخنرانان این نشست تخصصی بودند؛ دکتر آرش خلیلی‌نصر، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف نیز به‌عنوان دبیر پنل در این رویداد حضور داشتند. این نشست تخصصی در جریان بیستمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، با رویکرد مدیریت در عصر فناوری‌های تحول آفرین برگزار شد که مورد استقبال تعداد زیادی از دانشجویان، مدیران و فعالان عرصه مدیریت و اقتصاد قرار گرفت. در ادامه می‌توانید گزارشی از سخنرانی دکتر کیانی را در این کنفرانس بین‌المللی مشاهده و مطالعه بفرمایید.

دکتر کیانی، رئیس هیات مدیره گروه فنکام در ابتدای این پنل تخصصی، ضمن اشاره به اهمیت توجه به داده‌های عمومی ملی و بین‌المللی، بیان داشت: امروزه ما با انفجار، داده مواجه هستیم و مشکل کمبود اطلاعات که در قدیم وجود داشت، امروزه کاملاً برطرف شده است. در حقیقت زمانی که شما روی موضوع خاصی کار می‌کنید، داده‌های اختصاصی شما به راحتی از طریق اینترنت در اختیار شما قرار می‌گیرد. اما چیزی که در کشور ما بسیار مغفول مانده است، بحث اهمیت توجه به دیتاهای عمومی است. این داده‌های عمومی در دو سطح داخلی و خارجی، اهمیت بسیار زیادی دارند، همچنین بحث انتخاب داده‌های موثر و در کنار آن، متناسب‌سازی این داده‌ها با شرایط کسب‌وکار خودتان است. در نهایت موضوع کاملاً مهم، توجه به بلوغ سازمان خودتان است که آیا داده‌ها مناسب سن سازمان می باشد یا خیر. موسساتی مانند مکنزی، BCG و ده‌ها موسسه دیگر دیتاهای فوق‌العاده‌ای در اختیار شما قرار می‌دهند ولی باید دقت کنید که این موارد با چه سازمانی و در چه سطحی پاسخگو نیاز شما خواهند بود و در صورت عدم توجه به موارد ذکر شده، قطعا این دیتاها برای شما نه تنها مفید نیست، بلکه مضر هم خواهد بود.

نایب رئیس کمیسیون پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: برای فهم اهمیت داده‌های عمومی، چندین مورد را اینجا ذکر می‌کنم: آیا می‌توان کسب‌وکاری در ایران اداره کنید بدون اینکه از اخبار فدرال رزرو اطلاعی داشته باشید؟ پیشنهاد من این است: همه باید بر روی تلفن همراه خود Investing.com را مرتب چک کنید؛ زیرا بدون این داده‌ها نمی‌توان کسب‌وکاری را اداره کرد. فراموش نکنید که تاثیر رویدادها و تغییرات در سراسر دنیا، با کمی تاخیر به کشور وارد می‌شود. سوال دیگر اینکه آیا می‌توان بدون درنظر گرفتن نرخ دلار و ارتباط آن با سایر ارزهای جهان مثل فرانک، برای کسب‌وکار داخلی تصمیم گرفت؟ حتما می‌دانید ساده‌ترین و سریع‌ترین راه استخراج قیمت دلار آینده تفاوت نرخ تورم آمریکا و تورم ایران است. بدون در نظر گرفتن این داده‌های عمومی بین‌المللی اطمینان داشته باشید که ادامه زندگی و فعالیت در این دنیای کسب‌وکار غیرممکن است. همچنین داده‌های عمومی داخلی که توسط مرکز آمار، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران، بانک مرکزی و … منتشر می‌شود، ابزار لازم برای تصمیم‌گیری شما خواهد بود.

دکتر کیانی در جریان پنل تخصصی “تدوین استراتژی مبتنی‌بر داده و شواهد” افزود: فعالیت اصلی ما در هلدینگ فنکام مربوط به حوزه آرایشی بهداشتی می‌شود. این فعالیت خود شامل یک زنجیره ارزش یعنی از تولید و خلق مواد اولیه تا پخش و عرضه محصولات می‌شود. چندین روش متفاوت و استراتژی گوناگون مدیریت در دنیا وجود دارد که یکی از آن‌ها، قواعد موسسه BCG است که ما از سال 2021 آن را در دستور کار قرار دادیم. ما در ابتدا به عنوان شرکت مادر، زیرمجموعه‌هایی را تاسیس و به آن‌ها در کارکرد و منابع کمک کردیم. حالا این سوال پیش می‌آید که اصلا چرا ما به سمت تاسیس هلدینگ و شرکت مادر رفتیم؟ بدانید که فضای آینده کسب‌وکار در ایران به سمت سرمایه‌داری کلان پیش می‌رود. اکنون واحدهای کوچک کسب‌وکار تحت ریسک هستند و به شرطی زنده می‌مانند که خودشان را بخشی از زنجیره ارزش بزرگ قرار بدهند. در ادامه اسلایدها مشاهده می‌فرمایید که ما زمانی در حوزه منابع انسانی، IT و ERP به زیرمجموعه‌های خودمان کمک کردیم و در عین حال، بخشی از آن کارکردها را مستقیماً خودمان انجام دادیم. یعنی در همان سال، مداخله کامل را در برخی از زیرمجموعه‌ها داشتیم. به این نکته اکنون توجه کنید میزان مداخلۀ شما در زیرمجموعه‌ها بستگی به ترکیب نیروی انسانی شما در مجموعه‌ها دارد. در مجموع وقتی یک هلدینگ را بخواهیم تاسیس کنیم یا به فعالیت در مجموعه‌ای جوان بپردازیم، مجبور هستیم از سینرژی یا هم‌افزایی استفاده کنیم. به‌عنوان مثال قرار نیست هر کمپانی برای خودش یک واحد پخش یا توزیع داشته باشد. الان نزدیک 36 درصد از GDP ما یعنی معادل 127 میلیارد دلار از 400 میلیارد دلار، به یارانه انرژی اختصاص پیدا کرده که قطعاً در دراز مدت پایدار نخواهد بود. پس باید هم‌افزایی را تمرین کرده باشیم که در صورت قطع این یارانه‌ها و افزایش فشارها بتوانیم به کسب‌وکار خود ادامه دهیم و زنده بمانیم. ما در بحث مدیریت نیز هم‌افزایی یا سینرژی مدیریت داریم. مثلا گاهی شما برای همه قسمت‌های سازمان خود مدیر ندارید، پس باید از یک مدیر در چند موقعیت استفاده کنید تا دیگران کنار آن مدیر آموزش ببینند. در فاز دیگری که ارتقای استراتژی عنوان گرفته، ما در گروه فنکام تمرین‌های گوناگونی طی سال گذشته داشتیم. مستقل از نوع کسب‌وکارتان بدانید که تنها یک راهکار برای زنده ماندن شما وجود دارد و آن هم روش M&A است؛ به ویژه در کشور که وضعیت رشد اقتصادی از دید من تا سه سال آینده حدودا 2/5 درصد خواهد بود و در عین حال با کمبود نقدینگی شدیدی مواجه هستیم. متاسفانه در سطح جهانی نیز پیش‌بینی می‌شود کمبود نقدینگی تا 2032 ادامه خواهد داشت که راهکار حل آن نیز همکاری و هم‌افزایی نقدینگی در کنار یکدیگر است. در بخش دیگری از این نمودار می‌بینید که استفاده از ظرفیت‌های شرکت‌های همکار به‌عنوان مثال در حوزه حمل‌ونقل و تحقیق و توسعه همچنین استفاده از مزیت شرکت‌های دیگر به شما کمک می‌کند. در ادامه کسب‌وکار، شما باید بطور مستمر، یک سری شرکت را جذب و یه سری شرکت را نیز رها کنید. پیشنهاد من این است که حتما 10 درصد از کسب‌وکارتان را برای سال‌های آینده حذف کنید. در فاز سرمایه گذاری نیز M&A به شما کمک می‌کند و به راحتی می‌توانید ملاحظه کنید که شرکت‌های بالغ در این حوزه چقدر قوی عمل می‌کنند. به‌عنوان مثال ما در ایران موضوعی داریم تحت عنوان بانکداری شرکتی که ممکن است شما را برای گرفتن وام به‌صورت تک به تک با مشکل مواجه سازد، برای رفع این مشکل باید باهم یک مجموعه تشکیل بدهید و هلدینگ شماست که می‌تواند در این حوزه منابع مالی دریافت کند.

دکتر کیانی، رئیس هیات مدیره گروه فنکام خطاب به حاضرین در بیستمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت در دانشگاه تهران گفت: نوع دیگر نگاه ما، در استراتژی BCG از استراتژی Hands off یا واگذاری کامل شروع و تا مداخله کامل یا Hands on ادامه می‌یابد. ما در هلدینگ فنکام و در مورد مجموعه خانومی با استراتژی Hands-Off، یک هیأت مدیره قوی انتخاب کرده‌ایم که خودش می‌رود با مدیرعامل ارتباط می‌گیرد، آن مدیرعامل نیز روی تمامی واحدهای زیرمجموعه نظارت و ارتباط دارد. ما از این استراتژی در این بخش بسیار راضی هستیم ولی یادمان باشد در استراتژی‌های دیگر ما ناچاریم در بحث بودجه و هزینه‌های مالی نیز ورود کنیم. در حوزۀ مالی و اعتبارات الان در مجموع 80 درصد اعتبارات بخش تولید و صنعت را از طریق بانک و باقی اعتبارات از بازار سرمایه دریافت می‌شود. البته بدانید که شرایط به این صورت باقی نمی‌ماند زیرا این مدل از تامین سرمایه از طریق بانک قطعا تعطیل خواهد شد. بنابراین با یک نسخه مشخص نمی‌توان برای هر مدل شرکتی یک استراتژی در نظر بگیرید. به‌عنوان مثال ما به یک زیرمجموعه می‌گوییم الان که پول در سطح بازار کم است، جستجو کنید و در نهایت کالای پرایوت لیبل تولید کنید. در جای دیگر مداخله بیشتر داریم حتی تا استراتژی مداخله کامل نیز پیش می‌رویم و در این قسمت یعنی قسمت Hands-On، مستقیم به واحد زیرمجموعه رویکرد و دستور می‌دهیم که کل توضیحات فوق در اسلایدها آورده شده است.

رئیس هیات مدیره گروه فنکام در انتهای سخنرانی خود بیان کرد: اول از همه، در انتهای هرماه تا نهایت دو هفته پس از اتمام هر ماه، از همکاران خود بخواهید که صورت حساب سود و زیان را برای شما تهیه کنند. سپس آن صورت حساب را با نرخ تورم نقطه به نقطه قیاس کنید و ببینید که اگر بالاتر از تورم نقطه به نقطه عمل کرده‌اید، یعنی مسیر درستی را رفته‌اید، اگر پایین‌تر از تورم نقطه به نقطه بودید پس باید از این مسیر برگردید و تغییر ایجاد کنید. دوم اینکه بدانید که تا اطلاع ثانوی تورم از سر تقاضا نیست، تورم از سر هزینه است؛ یعنی به اندازه‌ای که هزینه زیاد شود، نمی‌توانید قیمت فروش را بالا ببرید، پس باید بروید روی هزینه‌ها کار کنید. سومین این است که تمام تلاش شما باید برای ایجاد مزیت نسبی باشد، همان مزیتی که اکنون پتروشیمی‌ها در ایران دارند. کشوری که 36 درصد GDP را به یارانه انرژی اختصاص می‌داد، یعنی هر کسب‌وکاری که یارانه انرژی دریافت می‌کند، جلوتر از دیگران خواهد بود. از سوی دیگر بدانید که بورس بسیار مانیتور خوبی است، بروید رفتار شرکت‌های موفق بورسی را به عنوان الگو قرار دهید. 80 درصد سود کل بورس برای 40 شرکت است که این‌ها 60 درصد فروش را دارند.

سخنرانی دکتر کیانی در نهایت ظهر روز چهارشنبه دوم اسفندماه در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران با حضوران مدیران و صاحبان کسب‌وکار، همچنین دانشجویان و علاقه‌مندان عرصه مدیریت به پایان رسید.