همه‌ی ما بارها و بارها درباره نقش حیات‌بخش آب در زندگی بشر بسیار شنیده‌ایم. اینکه حیات و آبادانی بدون وجود آب امری محال است برکسی پوشیده نیست. اهمیت این امر در مورد کشورهایی که از نظر جغرافیایی با بحران کمبود آب مواجه‌اند بیش از پیش نمود پیدا می‌کند. حال سؤال این است که با علم به این موضوع ما برای مقابله با بی‌آبی چه کرده‌ایم؟ و مسئولیت ما در برابر بحران آب چیست؟
اگر حفظ منابع آبی دغدغه واقعی هریک از ما باشد ابتدا باید در کمال واقع‌بینی بپذیریم که منابع آب شیرین جهان به خصوص کشور ایران محدود هستند. در مرحله بعد باید به این مسئله آگاه باشیم که تنها سیاست‌‌گذاران کلان دولتی و حکومتی مسئول صیانت از این منبع حیات نیستند بلکه رسیدن به این مقصود نیاز به همیتی جمعی دارد، بنابراین وظیفه تک‌تک افراد جامعه است که در این مورد دلسوزانه و مسئولانه رفتار کنند.
شاید برای آن دسته از افرادی که به راحتی و با صرف کمترین زمان به آب شیرین و گوارا دسترسی دارند میزان اهمیت این مسئله چندان قابل درک نباشد، از این رو برای فهمیدن عمق این بحران بد نیست بدانید که طبق آمارهای جهانی سالانه بیش از ۷۸۵ میلیون نفر در جهان به آب سالم دسترسی ندارند و هر ۲ دقیقه یک کودک به دلیل عدم دسترسی به آب جان خود را از دست می‌دهد. پس دور از ذهن نیست که با مصرف بی‌رویه آب یک روز ما هم به این تعداد افراد اضافه شویم.
حال که با میزان مسئولیت خود در برابر کمبود آب آشنا شدید ما در ادامه این مطلب قصد داریم تا بدور از شعارهای ناکارآمد روش‌های قابل اجرا جهت پیشگیری از اتلاف آب سالم را به شما آموزش دهیم.
استفاده از شیرآلات مناسب و جلوگیری از نشت آب
میزان نشت آب از شیرآلاتی که چکه‌چکه می‌کنند روزانه هفت لیتر است. دانستن این عدد حیرت‌انگیز سبب می‌شود تا نسبت به سلامت شیرآلات منزل یا محل کار خود حساس‌تر باشید. تعویض شیر خراب تنها زمان اندکی از وقت شما را می‌گیرد اما نتیجه این کار در عدم هدر رفت آب بسیار قابل توجه است.
شما می‌توانید با رعایت نکاتی ساده هم در مصرف آب و هم در هزینه‌های ناشی از اصراف آن صرفه جویی کنید به طور مثال استفاده از شیرآلات چشمی یا اهرمی، خرید فلاش تانک‌های دوزمانه، عایق بندی لوله‌های آب، توجه به محل قرارگیری کولر و جلوگیری از نشت آب از آن و … تاثیر به سزایی در کاهش مصرف آب دارند.
صرفه جویی در مصرف آب هنگام شست‌و‌شو و حمام کردن
خیلی از افراد هنگام شستوشوی ظروف و میوه، موقع مسواک زدن یا حمام کردن شیر آب را باز می‌گذارند که این کار حجم بالایی از آب را در روز هدر می‌دهد. استفاده از شیرآلات با سری فشارشکن در آشپزخانه سبب می‌شود که آب کمتری هنگام شستوشوی ظرف مصرف شود. برای شستن میوه یا سبزیجات بهتر است آن‌ها را در مقدار مناسبی آب بخیسانید و در آخر با اندکی آب بشوئید.
هنگام مسواک زدن به هیچ عنوان آب را یکسره باز نگذارید. باور کنید که این کار اگر هر روز توسط افراد بی‌شماری انجام شود حجم غیرقابل باوری آب سالم و شیرین به راحتی وارد فاضلاب‌ها می‌شود، به جای باز گذاشتن شیر آب برای مسواک زدن حتما یک لیوان آب کنار دست خود بگذارید و دهان خود را با همان میزان آب بشوئید.
حمام کردن با دوش باز از دیگر عادات ناپسندی است که بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. زمان مناسب دوش گرفتن تنها ۵ تا ۱۰ دقیقه است. با استفاده از دوش‌های کاهنده مصرف آب و با کاهش زمان حمام کردن خود به حفظ ۴ هزار لیتر آب در ماه کمک خواهید کرد.
خودروی خود را به کارواش ببرید
برای شستن خودرو در منزل نیاز به ۶ تا ۷ برابر آب بیشتر نسبت به کارواش‌ها دارید. در کارواش از سرشیرها و وسائل مخصوص استفاده می‌شود در نتیجه مصرف آب به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند، پس منطقی است که به جای شستن ماشین در خانه با پرداخت مبلغی معقول این کار را به کارواش‌ها بسپارید.
آبیاری درختان و گیاهان در زمان مناسب
بهترین زمان آبیاری درختان و گیاهان قبل از طلوع یا بعد ازغروب آفتاب است. در این ساعت‌ها میزان تبخیر آب کمتر خواهد بود و خاک رطوبت را برای مدت زمان بیشتری در خود نگه می‌دارد. علاوه بر زمان آبیاری به فصول سال نیز توجه کنید، مثلا گیاهان در فصل‌های پائیز و زمستان نیاز به آبیاری بسیار کمتری دارند. استفاده از شلنگ با سری مناسب، آبیاری قطره‌ای، آبیاری از طریق روش کوزه در آب و … راهکارهایی مناسب جهت جلوگیری از اتلاف آب هنگام آبیاری درختان و گیاهان هستند.
استفاده مجدد از آب‌هایی که قابل خوردن نیستند
حتما برای شما هم پیش آمده که آب زیادی در کتری ریخته باشید و مجبور شده باشید اضافه آن را دور بریزید یا میوه را در آب خیسانده‌اید و آب آن را هنگام آبکشی در فاضلاب ریخته‌اید و … . این طرز تفکر که آبی که قابل خوردن نیست پس بلااستفاده است بسیار غلط و صدمه زننده است. شما می‌توانید سطل یا ظرف مناسبی را مخصوص جمع‌آوری اینگونه آب‌ها داشته‌باشید. از این آب می‌توانید جهت آبیاری باغچه و گلدان‌ها، شستن پله‌ها و خودرو و … استفاده کنید.
استفاده از وسایل برقی کم مصرف و هوشمند
امروزه وسایل برقی هوشمندی وارد بازار شده‌اند که سرانه مصرف انرژی را کاهش می‌دهند. در بحث آب نیز خرید و استفاده از وسایل برقی هوشمند مرتبط با آن مانند ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی و .. تاثیر قابل توجهی در اتلاف آب دارد. هم چنین به جای اینکه هر روز این وسایل را روشن کنید اجازه بدهید تا ظروف یا لباس‌ها به حدی که مناسب با استانداردهای حجم ماشین لباسشویی یا ظرفشویی شما هستند پر شوند، سپس آن‌ها را روشن و آماده کار کنید.
جمع بندی
ما در این مقاله سعی کردیم تا از اهمیت حفظ آب به عنوان گران‌بهاترین منبع حیات با شما سخن بگوئیم. همانطور که ذکر شد مدیریت و صیانت از آب وظیفه انسانی و اخلاقی هر فردی است که به آینده خود و فرزندانش می‌اندیشد. در حقیقت هر یک از ما می‌توانیم با اندکی صرفه جویی و ترک عادت‌های غلط هنگام استفاده از آب در نهایت نقش قابل توجهی در انباشت و جلوگیری از اتلاف آب سالم و قابل شرب داشته باشیم.
